Mens is sterke selectiefactor

7423
18 feb 2009

Bron: knack.be. Dieren worden sneller volwassen als ze intensief door de mens bejaagd worden. De mens is geëvolueerd tot misschien wel de belangrijkste omgevingsfactor die de overleving van planten en andere dieren bepaalt.

Sommige soorten passen zich probleemloos aan menselijke aanwezigheid aan, maar andere krijgen het moeilijk en lijken gedoemd te verdwijnen. Zeker omdat de door de mens gestuurde veranderingen zo snel gaan dat er weinig tijd is voor aanpassing.

Zo groeit de laatste decennia de trend dat jachtluipaarden in de savannes van Oost-Afrikaanse natuurparken niet langer vooral overdag jagen, zoals vroeger, maar in de schemering. Dit om te ontsnappen aan de slierten toeristenbusjes die hen overdag achtervolgen, wat het de dieren minder gemakkelijk maakt om een prooi te verschalken.

Het is ook bekend dat maatregelen om vispopulaties te vrijwaren van schadelijke gevolgen van overbevissing, niet altijd het gewenste effect opleveren. De gewoonte om alleen de grootste gevangen vissen mee naar huis te nemen, en kleinere exemplaren terug te gooien, heeft er in een aantal soorten toe geleid dat vissen zich bij kleinere afmetingen (en dus op jongere leeftijd) beginnen voort te planten. Omdat ze, als ze wachten tot ze groot geworden zijn, niet meer tot voortplanten komen. Natuurlijke selectie zorgt er dan voor dat vroege voortplanters in het voordeel zijn. Waardoor er minder grote vissen in een populatie overblijven.

Ecosysteem

Volgens een overzichtsartikel in het topvakblad Proceedings of the National Academy of Sciences zou de trend eerder regel dan uitzondering zijn. In 34 studies die betrekking hebben op 29 soorten, variërend van kabeljauw tot kariboe, werden sterke veranderingen in afmetingen en groeisnelheid vastgesteld als gevolg van bejaging of bevissing door de mens.

De veranderingen gebeurden liefst drie keer sneller dan in populaties die niet geviseerd werden. De mens is dus een sterke selectiefactor.

Het spreekt voor zich dat zulke veranderingen een grote impact kunnen hebben op het ecosysteem. Want kleinere dieren gaan andere prooien vangen dan grotere, waardoor het hele systeem onder druk komt.

Bron: knack.be

Er zijn geen gerelateerde berichten.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.