Steeds meer Nederlanders krijgen door dat je sommige zeldzame vissen beter kan laten liggen. Maar wie alleen duurzame vis wil kopen, moet veel moeite doen. Bij Albert Heijn staat op de verpakking dat de winkel streeft naar het verkopen van duurzame vis. Maar let op: Dat betekent niet dat die vis ook duurzaam ís.
Neem paling. Deze vis wordt bedreigd, maar ligt wel bij Albert Heijn in de schappen. Wie beter kijkt ziet dat op de verpakking van elke vissoort staat hoe het met die vis gesteld is, en wat Albert Heijn doet om de visstand te verbeteren. Bij de paling investeert de supermarkt in een project waarbij jonge aaltjes worden teruggezet. Of het werkt is nog niet duidelijk, maar volgens de supermarktketen is het "een begin".
Albert Heijn is daarmee een van de voorlopers. Bij concurrent C1000 stond Greenpeace onlangs nog op de stoep. Volgens de milieuorganisatie verkoopt deze keten veel 'slechte vis'.
Maar daar komt verandering in. Op 13 december dit jaar maakte het Centraal Bureau voor Levensmiddelenhandel (CBL), het overkoepelend orgaan van alle supermarkten, bekend dat in 2011 alle verkochte wilde vis in het schap MSC-gecertificeerd moet zijn. Voor gekweekte vis is er nog geen keurmerk.
Het MSC keurmerk is op dit moment het enige wereldwijd erkende keurmerk voor duurzame vis. Een vis met MSC keurmerk wordt van het net tot aan de winkel in de gaten gehouden. De hele keten, van visser tot de winkel, wordt door een onafhankelijke partij gecontroleerd.
De supermarkten kiezen 2011 als deadline, omdat zij de vissers de tijd willen geven om om te schakelen op duurzame vistechnieken. Tot die tijd is de consument aangewezen op de viswijzer. Dit is een folder op creditcardformaat waarin staat welke vissen wel, en welke niet 'mogen'. De viswijzer is ontwikkeld door Greenpeace, Wereld Natuurfonds, het Engelse Marine Conservation Society en het Amerikaanse Seafood Choices Alliance.
De vissen op de wijzer zijn ingedeeld in drie kleurcategorieën. Groen betekent prima keuze, Oranje mag nog net en rood betekent dat je de vis beter kunt mijden. De 'rode' vissoorten worden te zwaar bevist, en de manier van kweken of vangen is belastend voor natuur en milieu.
Maar deze wijzer vergt veel van de consument. Hij moet op zoek gaan naar het verschil tussen sardine uit de Noord-Oost Atlantische Oceaan en uit de Middellandse Zee. De laatste sardientjes zijn uit den boze, de Atlantische soortgenoten kunnen wel zonder gewetensbezwaren worden gekocht.
Keurmerken zijn kortom veel praktischer. In de supermarkt en in viswinkels is al wel vis met bepaalde keurmerken te vinden. Bekend is 'dolphin friendly', meestal te vinden op blikjes dolfijnvriendelijk gevangen tonijn. Maar het MSC-keurmerk is het enige dat voldoet aan de standaarden van de Wereld Voedsel Organisatie, de FAO.
In Nederland zijn op dit moment nog maar twee winkels MSC-gecertificeerd. En zelfs daar is het duurzame aanbod beperkt. Er zijn in totaal maar negen visproducten te koop die MSC zijn.
Duurzaam? De top-vijf van bestverkochte vissoorten: Haring
- Uit de Noordzee - Prima keuze Zalm
- Biologisch gekweekt uit Noorwegen of Schotland - Prima keuze
- Gekweekt uit Schotland of Noorwegen - Tweede keuze
- Wilde Alaska Zalm uit de Westkust VS of Canada - Prima keuze Kabeljauw
- Biologisch gekweekt uit Schotland - Prima keuze
- Wild uit de Barentszee of IJsland - Tweede keuze
- Gekweekt uit Noorwegen - Tweede keuze
- Wild uit de Noordzee of de Oostzee - Liever niet Kibbeling (Koolvis)
- Wild, zwarte en witte uit de Noordzee - Prima keuze Tonijn
- Wilde Skipjack uit de Stille Oceaan en Zuid-Oost Azië - Tweede keuze
- Wilde of gekweekte Blauwvin uit de Middellandse zee of Australië - Liever niet
- Wilde Geelvin uit de Stille en de Indische Oceaan - Liever niet
Bron: Nederlands Visbureau en Viswijzer |