De laatste jaren is meer bekend geworden over de voortplanting en het paaigedrag van de kabeljauw. Al langer was bekend dat kabeljauwachtigen zich verzamelen in grote scholen, waarbij de vrouwtjes aanzienlijke hoeveelheden, kleine, zwevende (licht stijgende) eitjes afzetten.
Niet bepaald omstandigheden waarbij vrouwtjes en mannetjes elkaar kieskeurig benaderen en een geschikte partner zoeken.
Recent onderzoek geeft echter aan dat het paaigedrag van de Atlantische kabeljauw meer complex en subtieler is. Vooral het mannetje toont apart gedrag waarbij zowel licht/kleur, maar vooral geluid een rol speelt. En de nabijheid van andere mannetjes niet bepaald wordt getolereerd. Het paaispel is functioneel, waarbij dominante mannetjes een grotere kans maken om de eieren te bevruchten. Zwakkere mannetjes krijgen daarbij te “verstaan” uit de buurt van het vrouwtje te blijven.
Gewichtsverlies
Helemaal kansloos zijn deze mannetjes echter ook niet. De combinatie van dominant gedrag, paaiactiviteiten en de produktie van homvocht leidt mogelijk tot enige uitputting en gewichtsverlies bij deze “flinke kerels”. De onderzoekers namen waar dat dan ook de wat zwakkere broeders hun kans schoon zagen en actief aan de paaiactiviteiten gingen deelnemen.
Drummen, knorren en brommen
Zoals eerder onderzoek aantoonde, speelt geluid een belangrijke rol bij de voortplanting. Kabeljauwen hebben een gesloten zwemblaas, met – vooral bij de mannetjes – speciale “drumspieren”. Hiermee worden laagfrequente knor- of bromtonen geproduceerd. Vrouwtjes lijken vooral hun oog te laten vallen op mannetjes die het meeste geluid produceren. Op zich niet zo vreemd: de onderzoekers vonden een positief verband tussen de omvang van de drumspieren en de conditie, de vruchtbaarheid en de dominatie van de mannetjes. Omdat de paai zich vooral ’s nachts lijkt af te spelen, is de geluidproduktie functioneel. De vrouwtjes laten daarbij hun “oor” vallen op de grootste herrieschoppers.
Bronnen:
- Skjaeraasen, J.E. & J.A. Hutchings . Shifting reproductive success in a shoal of Atlantic cod, Gadus morhua L. Environ. Biol. Fish (2010) 88: 311-318.
- Rowe, S. & J.A. Hutchings. A link between sound producion musculature and mating success in Atlantic cod. J. Fish. Biol. (2008) 72, 500 -511.
-> Lees hier meer over de kabeljauw