Vis & water

Wist je dat: gifkikkertje

4460
25 nov 2017

De giftigste vis van de Noordzee zie je gemakkelijk over het hoofd. Dat komt niet alleen door zijn geringe lengte, maar ook omdat-ie zich ingraaft in het zand.

De kleine pieterman wordt meestal pas opgemerkt als het al te laat is. De zwemmer of strandganger die in ondiep water per ongeluk op een pieterman gaat staan, zal een heftige pijnscheut ervaren. De vis valt niet op omdat hij ingegraven in het zand ligt te wachten op zijn prooi (garnalen en kleine kreeftachtigen). Bij verstoring zet de kleine pieterman zijn stekels in de voorste rugvin op. En die vijf tot zes stekels staan – net als de lange stekel op de kieuwdeksels – in verbinding met een gifklier.

Hevige pijn

In eerste instantie zie je bijna niets van de steek – er is geen bloed. De prik van een pieterman veroorzaakt wel een hevige, brandende pijn. Die kan zich uitbreiden over benen of armen en zonder behandeling weken duren. Ook kan er een zwelling en ontsteking ontstaan. Mogelijke andere symptomen zijn hoofdpijn, hartkloppingen, hoge koorts, duizeligheid en braken – al blijven die meestal uit. In het slechtste geval kan een onbehandelde steek zelfs tot amputatie leiden. 

Warm water

De steek van een kleine pieterman is gelukkig vrij eenvoudig te behandelen – waarbij geldt dat hoe sneller je erbij bent, hoe sneller de klachten verdwijnen. Dompel het gestoken lichaamsdeel minimaal vijftien tot twintig minuten onder in warm water van minimaal 40 graden Celsius. Het gif van de pieterman bestaat namelijk uit eiwitten die bij deze temperatuur instabiel worden en vervolgens worden afgebroken. De steek met koud water behandelen is juist gevaarlijk, want dan stollen de eiwitten. 

Niet aanraken

In de zomermaanden is het aantal meldingen van steken door kleine pietermannen groter. Dat is logisch te verklaren: de pieterman houdt van warmte en in dit jaargetijde wordt het meest in zee gezwommen. Sportvissers die aan en op zee vissen, kunnen de kleine pieterman ook de rest van het jaar tegenkomen als (bij)vangst. Mocht je toevallig zo’n 10 tot 18 centimeter lange gifkikker vangen, raak de vis dan niet aan en onthaak hem met een tang – ze zijn zeer beweeglijk en springen zo tegen je hand. De gebruikelijke vangstfoto kun je in dit geval ook beter achterwege laten.

Bron: Hét Visblad

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.