Waterplanten: lust en last

24 nov 2016

Waterplanten zijn voor vis van levensbelang. Ze fungeren als paaiplaats en opgroeigebied en bieden schuilgelegenheid tegen predatoren. Veel vissen eten waterplanten of leven van de insecten en kreeftachtigen die tussen de planten voorkomen. Wateren kunnen echter ook dichtgroeien en dat is funest voor zowel de visstand als de sportvisserij.

Tegenwoordig is een groot deel van onze plassen en meren weer helder en daardoor zijn waterplanten terug van bijna weggeweest. De hoeveelheid waterplanten is op diverse wateren echter zo explosief gestegen, dat deze letterlijk dichtgroeien.

De belangrijkste oorzaak is dat de hoeveelheid voedingstoffen in het water sterk is afgenomen, waardoor het water kraakhelder wordt. Het zonlicht bereikt nu de –nog steeds zeer voedselrijke – waterbodem. Planten kunnen daardoor gaan woekeren (mogelijk wordt dit na enkele jaren minder doordat de hoeveelheid fosfaat in de bodem afneemt). Op grote wateren, zoals de Randmeren, heeft het rigoureus verwijderen van brasem dit proces nog eens verergerd.

Probleem

In een groeiend aantal wateren vormen waterplanten inmiddels een groot probleem. En niet alleen voor sportvissers, zeilers, zwemmers en andere waterrecreanten die hun hobby niet of nauwelijks meer kunnen beoefenen. Ook de visstand ondervindt last van de ongebreidelde plantengroei. Bijvoorbeeld door het afsterven van waterplanten in het najaar, waardoor zuurstofproblemen kunnen ontstaan.


Het maaien van waterplanten is steeds vaker nodig

Maar ook doordat sommige vijvers en sloten zo extreem dichtgroeien, dat vissen er niet meer kunnen zwemmen. Waterplanten zijn noodzakelijk voor een gezonde visstand, maar een teveel aan planten is schadelijk en moet worden aangepakt.

Oplossingen

Sportvisserij Nederland heeft enkele jaren geleden met succes het grootschalig verwijderen van brasems door waterbeheerders de wereld uit geholpen. Daarnaast werken we samen met andere recreatieorganisaties aan het oplossen van het waterplantenprobleem op de grotere wateren.


Daarbij zijn we van mening dat overheden – die verantwoordelijk zijn voor het waterbeheer – maatregelen moeten nemen
om het probleem adequaat aan te pakken. Een effectief maaibeleid hoort daar zeker bij. In kleinere, afgesloten wateren is bovendien de inzet van graskarper een goedkope, natuurvriendelijke en effectieve methode om de waterplantenoverlast te beteugelen.


Graskarpers inzetten kan effectief zijn op kleinschalig water


Gezamenlijke aanpak

Hengelsportverenigingen kunnen waterplantenoverlast gezamenlijk met de gemeente en het waterschap aanpakken. Woekerende waterplanten zorgen namelijk ook voor stankoverlast en beperken de waterafvoerfunctie. Het is van groot belang om bij de aanpak van waterplanten een goede strategie te bepalen.Niks doen of slechts eenmaal per jaar rücksichtslos met de maaiboot door een vijver heen gaan, is meestal geen echte oplossing. Waar nodig op visvriendelijke wijze maaien aangevuld met het uitzetten van (gras)karper, is dat meestal wel.
Gerelateerde berichten
     08 sep 2021 Veel positieve ontwikkelingen IJsselmeergebied 2141 Sportvisserij Nederland is betrokken bij tal van projecten voor het verbeteren van de visstand, de natuur én de sportvismogelijkheden in het IJsselmeergebied. De nieuwsbrief 'Agenda IJsselmeergebied 2050' geeft een overzicht van allerlei projecten en initiatieven die zich daar momenteel afspelen.      09 jun 2021 Houd ons IJsselmeergebied bevaarbaar, veilig en schoon 1613 Om de wateren aan de zuidkant van het IJsselmeergebied en in de meren daar omheen bevaarbaar, veilig en schoon te houden, zijn grote investeringen nodig. Investeringen die de getroffen gemeenten en provincies niet op kunnen brengen. Hulp van het Rijk is noodzakelijk.      03 jul 2020 Visvriendelijk beheer en onderhoud 3761 In 2021 worden voor de KRW-planperiode 2022-2027 nieuwe stroomgebiedsplannen en bijhorende maatregelenprogramma’s vastgesteld. In een serie van drie artikelen geeft Sportvisserij Nederland haar visie op de komende planperiode. In dit laatste artikel staat visvriendelijk beheer en onderhoud centraal.      02 jul 2020 Kamervragen over waterplanten 2739 De waterrecreatie – waaronder de sportvisserij – in het Zuidelijk IJsselmeergebied en op de Randmeren wordt al jaren ernstig gehinderd door overmatige plantengroei. CDA Tweede Kamerlid Jaco Geurts heeft daarom vragen gesteld aan de verantwoordelijke ministers.      11 dec 2019 Gezamenlijke aanpak waterplanten in zuidelijk deel IJsselmeergebied 2445 De provincies Noord-Holland en Flevoland, het Rijk (ministerie van I&W), de randmeergemeenten, verenigd in de gebiedscoöperatie Gastvrije Randmeren, de gemeenten Almere en Hoorn en de waterrecreatiepartijen Watersportverbond, Hiswa vereniging, Sportvisserij Nederland en Toerzeilers Nederland hebben afspraken gemaakt over het beheer van waterplanten die overlast geven voor de waterrecreatie in het Markermeer-IJmeer en de Randmeren. Op vrijdag 6 december ondertekenen ze een samenwerkingsovereenkomst op de landelijke waterplantenconferentie.      14 mei 2019 Programma Themadag Toekomst sportvisserij bekend! 4439 Op zaterdag 22 juni organiseert Sportvisserij Nederland in het congrescentrum Papendal bij Arnhem een speciale themadag 'De toekomst van de sportvisserij'. Die dag komen 250 bestuurders, vrijwilligers en sportvissers bij elkaar. Iedereen is welkom, maar schrijf je wel op tijd in.      30 apr 2019 Visvriendelijk beheren 5074 Onderhoud van onze watergangen … we ontkomen er niet aan. Niets doen is geen optie, veel stads- en polderwateren groeien dan dicht, de bagger hoopt zich op. Beheer is noodzakelijk, beheer waarbij rekening wordt gehouden met de vis. In Delfland weten ze hoe.      30 okt 2018 Sportvissers en waterschap in strijd met waterplant 4588 In het kanaal pal voor het ziekenhuis in Meppel groeit al geruime tijd een exotische waterplant, de Cabomba. Met name in de zomermaanden dreigt deze plant al het waterleven te verstikken. Samen met het waterschap en de gemeente bindt de Meppeler Hengelaarsvereniging de strijd aan met de plant.      26 okt 2018 Unieke samenwerking sport- en beroepsvisserij voor betere visstand op Zuidelijke Randmeren 6418 De beroepsvissers en sportvisserij op de zuidelijke randmeren gaan de komende vier jaar een uniek experiment uitvoeren. Vertegenwoordigers van beide partijen hebben daarvoor vandaag een overeenkomst ondertekend in Putten. Kern van de afspraken is dat vier jaar lang in de betreffende meren niet met sleepnetten (de zogenaamde zegen) op brasem en blankvoorn gevist wordt en een periodieke monitoring van de visstand plaatsvindt.      04 apr 2018 Regioaanbod voor aanpak waterplantenoverlast 3191 De enorme groei van waterplanten in het Markermeer, het IJmeer en de Randmeren wordt aangepakt. De aanpak bestaat voor 2018 uit het maaien van de waterplanten in het Markermeer en het IJmeer (400 à 500 ha) en het uitbreiden van het maaien in het Randmeer naar ongeveer 600 ha. Ook wordt een webapp voor waterrecreanten ontwikkeld met informatie over de actuele locaties van de waterplanten. Daarbij vraagt de regio aan het Rijk te komen met aanvullende maatregelen, zoals extra recreatie-betonning en het uitdiepen van recreatievaargeulen en vaarroutes.      27 dec 2017 Zie ginds komt de maaiboot; federatie pakt plaagplanten aan 10211 (Bron: Visionair) Na een lange geschiedenis van watervervuiling door de strokarton- en aardappelmeelfabrieken is, net als in heel Nederland, in Groningen en Drenthe de waterkwaliteit sterk verbeterd. ‘Groene soep’ bestaat niet meer. Vooral de laatste jaren zien we helder water, vaak met doorzicht tot de bodem. Dat heeft gevolgen voor de visstand en dus ook voor de sportvissers.      26 sep 2017 Waterplantenproblematiek IJmeer en Markermeer 5256 Ook dit jaar was er weer veel overlast van waterplanten, misschien nog wel erger dan de jaren voor 2017. In de Randmeren is het Watersportverbond samen met o.a. Coöperatie Gastvrije Randmeren, Sportvisserij Nederland en HISWA Vereniging, al enige tijd actief om de overlast van waterplanten tegen te gaan.      12 jul 2017 Brasems uitgezet tegen waterplantenoverlast 10790 Gisteren is door de waterrecreatiesector een tiental brasems in het Markermeer uitgezet. Dit om aandacht te vragen voor de waterplantenoverlast in de Randmeren. Die is zo groot dat varen, vissen en zwemmen er nauwelijks meer mogelijk is.      27 jun 2017 Maaien waterplanten Randmeren van start 4272 Vanaf volgende week wordt er op de Randmeren gestart met het maaien van waterplanten. Hooggroeiende waterplanten als fonteinkruiden zorgen hier namelijk voor veel overlast bij waterrecreanten.      21 jun 2017 Sportvisserij op de kaart 5413 Het Nederlandse viswater is de laatste decennia sterk veranderd. Veel sportvismogelijkheden zijn sterk verbeterd, maar vooral de kleinere wateren in en rondom de bebouwde kom staan onder druk. Het project ‘Sportvisserij op de Kaart’ moet ervoor zorgen dat deze viswateren weer aantrekkelijk worden voor de jeugd en recreatievisser.      17 feb 2017 Milde winters leiden tot explosieve groei invasieve waterplanten 5293 Nederland krijgt steeds meer te maken met invasieve waterplanten. Deze planten profiteren sterk van stijgende temperaturen als gevolg van klimaatverandering. De zachte winters van de afgelopen jaren leiden tot een sterke toename in de verspreiding van deze soorten waardoor de benodigde inspanning voor bestrijding ook sterk toe lijkt te nemen.      19 jan 2017 Recreatiesector en provincies manen Minister Schultz van Haegen tot oplossen waterplantenproblematiek 4917 De huidige overmatige waterplantengroei in de zomer in de Randmeren en in andere Rijkswateren maakt dat er geen behoorlijke en veilige waterrecreatie meer mogelijk is. Er is in enkele gevallen zelfs sprake geweest van levensbedreigende situaties. Sportvisserij Nederland heeft daarom samen met andere waterrecreatieorganisaties Minister Schultz van Haegen aangespoord om met een oplossing te komen.      09 jan 2017 Woekering exotische waterplanten grote zorg voor waterschappen 5076 Exotische plantensoorten woekeren in Nederland. Vooral waterplanten die oorspronkelijk niet hier voorkwamen, maar door toedoen van mensen in de natuur terecht zijn gekomen, hebben zich de laatste jaren snel verspreid.      26 jul 2016 Meld (overlast) waterplanten bij Hoogheemraadschap Rijnland 5323 De laatste jaren zorgt de toenemende waterplantengroei in viswateren voor problemen bij veel sportvissers. Waterschappen zien deze problemen ook. Het hoogheemraadschap van Rijnland vraagt mensen die recreëren op of aan het water om informatie door te geven over aanwezige waterplanten. Dit kan via een web app. Met de gegevens wil Rijnland de aanwezigheid en groei van waterplanten in kaart brengen.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.