HSV Service

Krabben aan de haak - de wolhandkrab (video)

4092
06 okt 2022

Van nature komen er geen krabben voor in het Nederlandse zoete water. Toch vangen sportvissers ze daar ook – of wordt hun aas van de haak gegeten en soms zelfs de lijn doorgeknipt. De verantwoordelijke is in veel gevallen de Chinese wolhandkrab – een exoot uit Azië die bijna een eeuw geleden in Nederland is aangekomen.

De Chinese wolhandkrab dankt zijn naam aan de met wollige vacht beklede scharen. De krabbensoort is grijsgroen tot donkerbruin van kleur en kan – met een rugschild van maximaal 8 cm – vrij groot worden. Van origine komt de soort voor langs de kusten van Oost- Azië.

In 1912 kwam de wolhandkrab via ballastwater van schepen in de Duitse rivier de Wezer terecht. Sindsdien heeft de krabbensoort zich over heel Noorden West-Europa verspreid – simpelweg doordat de larven zich met de stroming mee lieten voeren. De eerste waarneming in Nederland dateert uit 1931.


 

Japanse invloed

 
Door de verslechterde waterkwaliteit leek de wolhandkrab daarna weer grotendeels uit Europa te verdwijnen. Maar sinds de jaren ’90 neemt de soort weer sterk in aantal toe. Deels door een betere waterkwaliteit, maar waarschijnlijk ook door Japanse invloeden. Onderzoekers ontdekten dat de Chinese wolhandkrabben in België en Nederland sinds de jaren ’90 in toenemende mate genetisch materiaal van de Japanse wolhandkrab bevatten – een soort die kan hybridiseren.

Dus waar de eerste wolhandkrabben in de jaren ’30 waarschijnlijk afkomstig waren van enkele individuen (waarbij er veel inteelt was), zorgen deze nieuwe genen ervoor dat de krabben zich beter kunnen aanpassen en daardoor sterk uitbreiden.

Trektocht

 
Wolhandkrabben trekken in het najaar vanuit zoetwater naar zee om te paren – soms in enorme aantallen. Gedurende de 1,5 tot 2 maanden durende trektocht die voornamelijk ’s nachts plaatsvindt ontwikkelen de geslachtsorganen zich. Barrières die ze op weg naar zee tegenkomen, zoals stuwen of sluizen, worden over land omzeild. Hierbij klimmen de krabben massaal het water uit en duiken ze soms op in tuinen, speelplaatsen of zelfs huizen (bijvoorbeeld in kruipruimtes), wat schrikreacties kan veroorzaken bij mensen.

Doordat ze zich in zoutwater voortplanten worden ze voornamelijk aangetroffen in de kustprovincies en wateren die in verbinding staan met de zee, zoals de grote rivieren.
 

Flinke impact

 
Volwassen wolhandkrabben hebben geen natuurlijke vijanden en kunnen in hoge dichtheden voorkomen. Bovendien hebben deze alleseters een flinke impact op het aquatisch milieu. Zo eten ze vissen, hun eieren en larven. Daarnaast concurreren ze ook met vissen om voedsel.

Door waterplanten op te eten en bodems om te woelen kunnen ze watersystemen doen omslaan van helder en plantenrijk
naar troebel en vegetatieloos. Ook graven ze holen die de stabiliteit van oevers en dijken ondermijnen. Beroepsvissers ondervinden hinder doordat fuiken en andere vistuigen vernield worden en de vangst wordt aangevreten.

Verontreiniging


Om de wolhandkrab te bestrijden worden ze weggevangen met fuiken en een ‘krabbensleuf’. Dit is een experiment met een soort metalen brievenbus die over de gehele breedte van een water in de bodem wordt gemaakt. De krabben vallen hierin en worden gevangen, terwijl vissen er vrij overheen zwemmen.

De bestrijding is ook commercieel interessant. In China en onder Chinezen die in Europa wonen is er grote vraag naar de wolhandkrab. Sinds 2011 geldt er wel een vangstverbod voor wolhandkrab uit verschillende Nederlandse vangstgebieden omdat deze door vervuilde bodem te veel dioxines en dioxine-achtige pcb’s bevat.
Gerelateerde berichten
28 jul 2022 Geen jaarronde zegenvisserij Benedenrivierengebied 2841 In het Benedenrivierengebied mag niet jaarrond met de zegen worden gevist. De voorzieningenrechter van de rechtbank in Den Haag heeft de eisen van beroepsvissers Klop en Koman om in dit gebied het hele jaar de zegenvisserij uit te kunnen oefenen afgewezen na bezwaren van Sportvisserij Nederland en Sportvisserij Zuidwest Nederland. 01 apr 2022 PFAS bedreigt visconsumptie 5178 Monitoring in Nederland, Vlaanderen en Scandinavië laat zien dat fluorhoudende PFAS-stoffen zich ophopen in vissen. Vooral perfluoroctaansulfonaat (PFOS) springt eruit. De PFOS-gehaltes in zoetwatervis overschrijden op veel meetlocaties de grenswaarde voor humane consumptie van vis. Wat betekent dit voor het consumeren van (zelfgevangen) vis? 24 jan 2021 Wist je dat - rivierkreeften overwinteren 9185 In de winter lijken de diverse soorten Amerikaanse rivierkreeften soms wel van de aardbodem te zijn verdwenen. Waar je deze exoten als sportvisser van de lente tot en met de herfst vaak talrijk kunt spotten langs de waterkant, kom je ze ’s winters nauwelijks tegen. 30 dec 2020 Haar op de scharen - de wolhandkrab is here to stay 9029 Hoe heroïsch de trek van de wolhandkrab ook is, het is en blijft een exoot en hij is hier om te blijven. De grote vraag is: wat moeten we ermee? En hoe schadelijk is hij voor de visstand en de rest van onze aquatische ecosystemen? 29 dec 2020 Kreefteninvasie - Roofvis als bestrijder van invasieve rivierkreeften 11899 De opmars van exotische rivierkreeften lijkt niet te stoppen. In nagenoeg alle watertypes kun je ze tegenwoordig tegenkomen, vaak in (zeer) grote aantallen. De uitheemse dieren vormen niet alleen een gevaar voor de stabiliteit van oevers en dijken, maar bedreigen ook natuurwaarden. Valt dit kreeftenprobleem nog te beheren en te beheersen? 09 dec 2020 Zonnebaars - vangsten melden 7028 Op de lijst van Invasieve soorten die door de Europese Unie is vastgesteld staan twee vissoorten die in Nederland voorkomen. Dit zijn de zonnebaars en de blauwband. Sportvissers kunnen helpen de verspreiding van deze soorten in beeld te brengen door hun vangsten te melden op het vangstenplatform Mijnvismaat. 08 dec 2020 Prijsvraag: hoe vang je exotische rivierkreeften weg? 3000 Op steeds meer plaatsen in het land zitten gemeenten in hun maag met exotische rivierkreeften die in massale aantallen voor overlast zorgen. Waterbeheerders hopen middels een prijsvraag een effectieve vangsttechniek voor het dier te vinden.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.