Vis & water

Wist je dat - rivierkreeften overwinteren

7565
24 jan 2021

In de winter lijken de diverse soorten Amerikaanse rivierkreeften soms wel van de aardbodem te zijn verdwenen. Waar je deze exoten als sportvisser van de lente tot en met de herfst vaak talrijk kunt spotten langs de waterkant, kom je ze ’s winters nauwelijks tegen.

Rivierkreeften zijn net als vissen koudbloedige dieren. Dit betekent dat ze met het dalen van de watertemperatuur minder actief worden. “Vanaf het moment dat het zo rond november kouder wordt, tref je ze veel minder aan. Waar ze ’s winters verblijven is niet precies duidelijk, want daar is nog heel weinig onderzoek naar gedaan”, zegt Pim Lemmers, onderzoeker bij Bureau Natuurbalans – Limes Divergens.

De rivierkreeften gaan volgens de expert in winterrust. “Dat is iets anders dan een winterslaap, zoals bij vleermuizen. Ze verbruiken nog wel energie, maar slechts spaarzaam. De behoefte aan voedsel daalt dus navenant. Bovendien zijn het beesten die 
best een lange periode zonder eten kunnen overleven.”

Holen graven


Onderzoekers hebben het sterke vermoeden dat de rivierkreeften zich in de wintermaanden ophouden in holen. “Daarbij geldt dat de ene rivierkreeftensoort de andere niet is”, preciseert Lemmers. “Zo zijn de rode Amerikaanse rivierkreeft, gestreepte Amerikaanse rivierkreeft en geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft geduchte gravers – zeker de rode kan een hele habitat naar zijn hand zetten. Die bouwen holen in de oevers die zich onder de vorstgrens bevinden, zodat ze het daar in de winter prima kunnen uithouden.”

Deze holen ondermijnen de structuur van oevers van waterlichamen, wat tot problemen kan leiden. Zo begonnen veenkades in de Alblasserwaard te lekken, wat het risico op instorting vergroot. Ook bij het instorten van diverse kades in Amsterdam lijken rivierkreeften een rol te hebben gespeeld.

Schuilplaatsen


De gevlekte Amerikaanse rivierkreeft (die op de foto staat afgebeeld) is echter niet zo’n sterke graver. Lemmers: “Deze relatief kleine soort kreeft – met een lengte van maximaal 12 centimeter (exclusief scharen) – gaat bij het naderen van de winter op zoek naar reeds aanwezige structuren die als overwinteringsplek kunnen dienen. Dan moet je bijvoorbeeld denken aan holen en gaten in de bodem van de dieper gelegen delen van een water, waar de temperatuur doorgaans iets hoger ligt dan net onder het oppervlakte. Ook steenstort, boomwortels of waterplanten kunnen als schuilplaats dienen.”

Hoewel deze soort dus niet ondergravend te werk gaat, is hij op een ander vlak wel destructief gebleken: als drager van de kreeftenpest – een schimmelinfectie die dodelijk is voor Europese rivierkreeftensoorten – heeft hij bijgedragen aan het nagenoeg uitroeien van de inheemse rivierkreeft in ons land.


Gerelateerde berichten
30 dec 2020 Haar op de scharen - de wolhandkrab is here to stay 7875 Hoe heroïsch de trek van de wolhandkrab ook is, het is en blijft een exoot en hij is hier om te blijven. De grote vraag is: wat moeten we ermee? En hoe schadelijk is hij voor de visstand en de rest van onze aquatische ecosystemen? 29 dec 2020 Kreefteninvasie - Roofvis als bestrijder van invasieve rivierkreeften 9210 De opmars van exotische rivierkreeften lijkt niet te stoppen. In nagenoeg alle watertypes kun je ze tegenwoordig tegenkomen, vaak in (zeer) grote aantallen. De uitheemse dieren vormen niet alleen een gevaar voor de stabiliteit van oevers en dijken, maar bedreigen ook natuurwaarden. Valt dit kreeftenprobleem nog te beheren en te beheersen? 08 dec 2020 Prijsvraag: hoe vang je exotische rivierkreeften weg? 2683 Op steeds meer plaatsen in het land zitten gemeenten in hun maag met exotische rivierkreeften die in massale aantallen voor overlast zorgen. Waterbeheerders hopen middels een prijsvraag een effectieve vangsttechniek voor het dier te vinden. 19 aug 2020 Voedselbank deelt hengels uit bij 'kreeftenwedstrijd' 3521 Om ook minderbedeelde kinderen de mogelijkheid te geven mee te doen aan een speciale rivierkreeft-viswedstrijd in het Noord-Hollandse Langedijk, deelde de plaatselijke voedselbank daar onlangs vijftig hengels uit. 23 jul 2020 Exoten: verrijking of schadelijk? 4153 Niet-inheemse vissoorten (kortweg exoten) kúnnen de hengelsport verrijken – denk aan roofblei en snoekbaars – maar schaden ook vaak de inheemse natuur. Hoe houden we zicht op al die ‘vreemdelingen’ en wat voor averij richten ze zoal aan? Frank Spikmans, senior projectleider Vissen bij Stichting RAVON, geeft tekst en uitleg. 23 okt 2019 VISblad TV: vissen op rivierkreeftjes (video) 23935 In de nieuwe VISblad TV gaan we iets bijzonders doen: vissen op rivierkreeftjes! Presentator Robert de Wilt gaat in deze video op pad met collega Ruben Bil, die een techniek ontdekt heeft om de rivierkreeft ‘aan de scharen’ te komen.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.