Nieuw merkprogramma ruwe haai

2350
06 jul 2022

In het kader van nieuw onderzoek naar ruwe haaien langs de Nederlandse kust zijn halverwege juni op de Oosterschelde de eerste drie ruwe haaien voorzien van een zender. Dit als onderdeel van het merkprogramma voor haaien en roggen dat Sportvisserij Nederland en Wageningen Marine Research in 2011 zijn gestart.

Foto: Een van de drie ruwe haaien die half juni is voorzien van een zender.

In de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw werden in Zeeland en de Waddenzee nog regelmatig haaien gevangen. Door overbevissing waren ze nadien ruim 40 jaar afwezig. Sinds 2009 duiken ze weer regelmatig op in de Ooster- en Westerschelde. Al snel leek het erop dat de haaien in Zeeland weer terug van weggeweest zijn.

Dit vormde in 2011 de aanleiding voor een speciaal merkprogramma van Sportvisserij Nederland en Wageningen Marine Research. Tot 2017 zijn via dit programma ruim 4.000 gevlekte gladde haaien voorzien van een zogenaamde ‘rototag’: een plastic oormerkje voor schapen en kalveren.

Nieuwe kennis

Dit meerjarige onderzoek resulteerde in veel en nieuwe kennis over de haaienpopulatie van de Noordzee. Inzichten die van grote waarde zijn voor een succesvolle bescherming van deze kwetsbare dieren. Zo werd een opvallend migratiepatroon waargenomen: vrouwtjes migreren vooral naar het zuiden (richting het Engelse Kanaal en verder) terwijl een deel van de mannetjes vooral naar het noorden zwemt (richting Schotland en Noorwegen).

De dieren komen in Zeeland in de zomermaanden elk jaar weer samen. Het omvangrijke merkprogramma is inmiddels gestopt. Door met geavanceerdere zenders te werken, hoeven tegenwoordig namelijk veel minder gevlekte gladde haaien gemerkt te worden – slechts tientallen in plaats van duizenden.


(Klik voor groter/ PDF)


Geavanceerde zenders

Deze zogenaamde MiniPATs van WildLife Computers worden aan de rugvin van de haai bevestigd. Daarmee zwemmen ze een jaar lang rond en in de tussentijd wordt elke minuut de diepte en watertemperatuur gemeten. Na een jaar laat de MiniPAT los en zendt deze alle data door naar ARGOS-satellieten.

Onderzoekers ontvangen de data vervolgens via het webportaal van WildLife Computers en zo kan het migratiepatroon worden geanalyseerd. Ook kan met deze geavanceerde techniek het migratiegedrag van nog zeldzamere soorten haaien en roggen worden onderzocht.

 

Ruwe haai

 
Daarom schakelde het programma in 2020 over naar de ruwe haai en pijlstaartrog. In juni van 2022 werden de eerste drie ruwe haaien van een zender voorzien. Deze exemplaren werden met de hengel gevangen op de Oosterschelde.

Gedurende de zomer worden nog diverse visdagen georganiseerd op zowel de Oosterschelde als de Waddenzee, met als doel om meer ruwe haaien van een MiniPAT te kunnen voorzien (in totaal zijn er 18 beschikbaar voor dit onderzoek). In het najaar van 2023 weten we wat de gemerkte ruwe haaien gedaan hebben en waar ze precies naartoe zijn gezwommen.



Financiering


Initiatiefnemers voor dit nieuwe onderzoek zijn Sportvisserij Nederland en Wageningen Marine Research. Het project wordt gefinancierd door Rijkswaterstaat, LIFE IP Deltanatuur en Wereld Natuur Fonds. Daarnaast wordt samengewerkt met zeevischarters,
individuele sportvissers en beroepsvissers.

Gerelateerde berichten
13 jun 2022 Stekelrogjes gevangen in Oosterschelde 2456 Begin mei ving een beroepsvisser op de Oosterschelde drie kleine stekelroggen. Dit betreft een bijzondere vangst, want de stekelrog was verdwenen uit de Oosterschelde en kwam nog slechts sporadisch voor langs de Zeeuwse kust. 15 mrt 2022 Recordhaai aangeland 1774 De ruwe haai die als Nederlands record (NCRZ) te boek staat leeft niet meer. De vis werd eind januari aangeland in een Baskische vissershaven en op de mijn verhandeld. Dit bevestigt zowel de zuidelijke migratieroute van haaien als de noodzaak van een betere bescherming van deze toppredatoren. 08 jan 2022 Gevlekte gladde haai is een kilometervreter 6752 Grote aantallen gevlekte gladde haaien bezoeken in de zomer de Voordelta, terwijl de Oosterschelde en Westerschelde belangrijke geboortegronden zijn. In winter trekken veel vrouwtjes zuidwaarts richting Kanaal en Golf van Biskaje. Met tien hightech zenders wordt het trekgedrag komend jaar nog beter in kaart gebracht. 23 jul 2021 Bijvangst: Verhaal met een staartje 2226 Van de ongeveer zeventig soorten pijlstaatroggen die wereldwijd bekend zijn, komt in onze wateren enkel Dasyatis pastinaca voor. Met name in en rondom de Oosterschelde wordt de pijlstaartrog gevangen – als bijvangst, maar ook gericht. Het venijn zit hem bij deze bijzondere vissoort in de giftige staartstekel. 19 jul 2021 Terugvangst gemerkte haaien 2176 Drie in de Zeeuwse wateren gemerkte gladde haaien zijn door sportvissers teruggevangen (en daarna levend en wel weer losgelaten). De ene melding kwam uit Swansea Bay bij Wales, de twee andere haaien doken weer op in de Voordelta. 29 jan 2021 Haaien en roggen zwaar onder druk door overbevissing 2041 Haaien en roggen in de open oceanen zijn sinds 1970 wereldwijd met ruim 70 procent in aantal afgenomen. Daar waar in 1980 nog twee derde te boek stond als ‘minst zorgwekkend’, wordt nu meer dan driekwart met uitsterven bedreigd. Dat schrijft een groot internationaal team deze week in Nature.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.