Wist je dat? Rivierdonderpad: onder een steen.

4442
20 mei 2016

De rivierdonderpad houdt zich overdag schuil en komt pas in het donker tevoorschijn. Maar zelfs dan is hij weinig mobiel. Alleen bij het achtervolgen van een prooi (waterpissebedden, vlokreeften, muggen- en andere insectenlarven) komt hij kort even buiten de deur. De rivierdonderpad is aan huis gekluisterd door het ontbreken van een zwemblaas: hij kan niet zwemmen. Met behulp van de borstvinnen beweegt hij zich schoksgewijs voort.

Foto: rivierdonderpad met eitjes/ Janny Bosman

Holletje graven

De schuilplaats onder de steen dient daarom tevens als nestholte in de paaitijd (februari t/m juli). Een paar weken voor de paai worden de mannetjes ook overdag actief. Dan maken ze een soort nestruimte door de holte onder hun steen middels graafwerkzaamheden –
met behulp van de bek en stevige borstvinnen – te vergroten. Daarbij wordt ook het dak van de nestholte geïnspecteerd. Tegen de bovenzijde van de steen zetten een of meerdere vrouwtjes namelijk een klevend eiklompje af.


Rivierdonderpad in de Vinkeveense Plassen/ Danny Bok

Verleidingstechniek

Voordat het zover is, moet het vrouwtje nog wel worden verleid het nest te betreden. Dat kan hopelijk door haar met herhaalde knikbewegingen van zijn (in de paaitijd donkerder van kleur wordende) kop uit te nodigen. Of door haar bij de kop vast te grijpen. Als het wijfe niet probeert te vluchten, laat het mannetje haar los en zal het vrouwtje zijn broedhol binnen zwemmen of ‘draagt’ het mannetje haar naar binnen.

Tegen het plafond

Na eerst enkele minuten naast elkaar te hebben gelegen, maakt het vrouwtje vervolgens hevige bewegingen om daarna op haar rug tegen het plafond van het nest aan te kruipen. In die houding worden de eitjes tegen de onderkant van de steen afgezet. Het mannetje komt soms naast haar liggen, maar gedraagt zich vaak ook rusteloos. Hij draait, slaat met zijn staart, verheft zich op zijn buikvinnen of blokkeert de ingang van het nest door er dwars voor te gaan liggen. Als de eieren zijn gelegd, verlaat het vrouwtje het nest en keert ze niet terug.

Kannibalisme

Het bewaken en verzorgen van de eitjes is de taak van het mannetje. Met zijn borstvinnen voorziet hij het broed van vers en zuurstofrijk water, zodat de eieren niet beschimmelen. Dat is ook in zijn eigen belang. Tijdens de broedzorg eet hij minder, waardoor zijn conditie verslechtert. Kannibalisme komt daarom geregeld voor. Zo voorkomen de mannetjes dat ze het loodje leggen voordat de resterende eieren zijn uitgekomen. Vrouwtjes paren daarom bij voorkeur met mannetjes die in een goede conditie verkeren of reeds eieren bewaken.

Bron: Hét Visblad juni 2016

Gerelateerde berichten
26 apr 2016 In de huid van de snoek (video) 14054 Snoeken zijn echte jagers die hun prooien onderscheppen door gebruik te maken van drie belangrijke hulpmiddelen: de ogen, het zijlijnorgaan en de sensoren in de onderkaak. 31 mrt 2016 200.000 downloads Vissengids app (video) 5024 De Vissengids app van Sportvisserij Nederland is inmiddels 200.000 keer gedownload. Met deze gratis app heb je alle Nederlandse zoetwater- en zeevissen op je smartphone staan. 22 feb 2016 Unieke goudbaars gevangen 18101 Tijdens een dag snoekbaarsvissen op het Hollands Diep ving Kees Jan Blaauw onlangs een wel zeer bijzondere baars. Nu vangt Kees Jan wel vaker bijzondere vissen, zeker in de categorie kneiters, maar dit sloeg alles. 25 jan 2016 Een slijmerig visje 4407 Of het nu gaat om de pieren van IJmuiden of de havenhoofden van Scheveningen: de meeste zeevissers gooien hun aas zo ver mogelijk richting horizon. Maar ook tussen de blokken van de pier kun je vis vangen. Bijvoorbeeld de slijmvis. 22 nov 2015 Karpers leren snel 6414 Uit verschillende experimenten in laboratoria was al gebleken dat veel vissoorten, zoals de goudvis, de plek waar voedsel wordt aangeboden snel leren herkennen. Karpers blijken ook snel te kunnen leren, zo blijkt uit onderzoek. 24 okt 2015 Wist je dat: Lookalikes 5224 In Nederland komen vier soorten donderpadden voor. Alle vier hebben ze gemeen dat ze een brede, platte kop hebben die op de kop van een pad lijkt. De beek- en rivierdonderpad leven in zoet water. In dit artikel kijken we wat beter naar de twee in zee levende soorten: de gewone en de groene zeedonderpad. 23 sep 2015 Kannibalisme bij vissen: barbaars 12601 Kannibalisme wordt bij mensen als een barbaarse daad gezien. Het eten van individuen van dezelfde soort komt bij vissen echter vaker voor dan je wellicht zou denken – en met reden. 18 aug 2015 ‘Zure mannetjes’ in trek bij vrouwtjes zeeprik 12327 Twee typen galzuren spelen vermoedelijk een hoofdrol bij de voortplanting van zeeprikken. Het ene type fungeert als geslachtsferomoon ( = signaalstof), het andere beïnvloedt de migratie. Indicaties dat dergelijkes stoffen van belang zijn, bleek uit eerdere onderzoeken. 16 jul 2015 Graskarper: biologische grasmaaier 8500 Waterplanten zijn een essentieel onderdeel van een gezond ecosysteem. Teveel waterplanten zijn echter funest voor het watermilieu en de visstand. De graskarper biedt een biologische en goedkope oplossing. 25 jun 2015 Wist je dat: springende karpers (video) 39417 Springende karpers zijn geen zeldzaamheid. Bij dit verrassende fenomeen komt de vis soms zelfs volledig uit het water. De daarop volgende plons is meestal goed hoorbaar en de deining kan tientallen meters ver uitwaaieren. 18 mei 2015 Wetenschappers ontdekken eerste warmbloedige vis 6727 Wetenschappers hebben ontdekt dat de koningsvis zijn temperatuur onafhankelijk van zijn omgeving kan regelen. 20 mrt 2015 Zonsverduistering en visgedrag 5017 Met de gedeeltelijke zonsverduistering van vrijdag 20 maart op de kalender, is een vraag in hoeverre vissen reageren op dit fenomeen. Een zoektocht in de literatuur leverde niet meer dan enkele publikaties op. 12 mrt 2015 Zoetwaterkabeljauw in Nederland: ondergang en opkomst van de kwabaal 17910 Een van de meest bijzondere zoetwatervissen is ongetwijfeld de kwabaal. Deze kabeljauwachtige leeft een verborgen bestaan en is vooral in de winter actief. Vast staat dat de kwabaal bijna uit ons water was verdwenen, maar dat er recentelijk sprake is van een toename in één van de kerngebieden. In Visionair deze maand een uitgebreid artikel over de kwabaal.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.