Wist je dat? Marmer op eigen boden.

4557
18 jul 2016

Sportvissers vangen vaak grondels, maar slechts sporadisch een marmergrondel. Toch heeft deze grondelsoort zich sterk verspreid in ons binnenwater sinds dat hij zich rond de eeuwwisseling in Nederland heeft gevestigd.

De marmergrondel (Proterorhinus marmoratus) is in 2002 voor het eerst waargenomen in Nederland. Hij is net als veel andere exotische grondelsoorten afkomstig uit de Kaspische en de Zwarte Zee en het stroomgebied van de Donau. Via het Main-Donaukanaal of via ballastwater van schepen is de gemarmerde grondel nu ook aanwezig in het stroomgebied van de Rijn.


Bedeesd type

De soort verspreidde zich via de grote rivieren en kanalen snel naar uiterwaardplassen, polderwateren en beken. Daarbij komt de marmergondel talrijker voor in kleinere wateren zoals slootjes en beekjes. In grotere watersystemen legt hij het namelijk af tegen de concurrentie: de zwartbekgrondel, Kesslers grondel en Pontische stroomgrondel zijn agressiever.

Deze grondelsoorten vallen het aas dat langs hun schuilplaats komt echt aan. De marmergrondel is wat bedeesder en verlaat zijn schuilplaats tussen de stenen of waterplanten niet zo snel. Hij gaat pas ’s nachts actief op zoek naar voedsel (kreeftachtigen en insectenlarven).

Neusbuisjes


Ook qua uiterlijk lijkt de kleine marmergrondel (dit visje wordt maximaal 11 cm groot) niet op de andere grondels. Hij is gemakkelijk te herkennen aan de twee buisvormige neusopeningen die de andere grondelsoorten niet hebben – boven water kunnen deze neusbuisjes tegen de snuit kleven waardoor ze minder goed zichtbaar zijn.



De marmergrondel heeft wel veel weg van de inheemse rivierdonderpad. Het meest in het oog springende onderscheid tussen deze twee vissoorten  zit hem in de buikvinnen. Bij de marmergrondel zijn die vergroeid tot een zuignap, bij de donderpad zijn deze vinnen gescheiden.

Zwart paaikleed


In de paaitijd is het verschil met de rivierdonderpad bij de mannetjes helemaal duidelijk te zien. In plaats van het gebruikelijke donkerbruin tot -grijs met een gemarmerde tekening, worden die dan bijna zwart. De voorste rand van hun eerste rugvin kleurt helder oranje, de rand van de tweede rugvin en staartvin kleuren wit tot rood. In dit paaikleed maken de mannetjes het nest in een kleine holte tussen stenen of ander hard substraat.

Daar zet het vrouwtje haar eieren af, waarna manlief de zorg op zich neemt tot ze uitkomen. De huishoudelijke taken bestaan uit het met zijn borstvinnen creëren van een constante toestroom van zuurstofrijk water en bewaking. Die taken keren meerdere keren per jaar terug, want van april tot september hebben vrouwtjes meerdere legsels.

Bron: Hét Visblad - aug 2016

Gerelateerde berichten
02 jul 2016 Wist je dat? Karper versus watervogel (video) 7823 Terwijl de karper zich op deze unieke foto tegoed doet aan boilies, twijfelt de meerkoet of hij zal duiken. Hooguit een meter water scheidt de vogel van de smakelijke hapjes. Maar die grote karper ziet er toch wel eng uit… 20 mei 2016 Wist je dat? Rivierdonderpad: onder een steen. 4796 De rivierdonderpad houdt zich overdag schuil en komt pas in het donker tevoorschijn. Maar zelfs dan is hij weinig mobiel. Alleen bij het achtervolgen van een prooi (waterpissebedden, vlokreeften, muggen- en andere insectenlarven) komt hij kort even buiten de deur. De rivierdonderpad is aan huis gekluisterd door het ontbreken van een zwemblaas: hij kan niet zwemmen. Met behulp van de borstvinnen beweegt hij zich schoksgewijs voort. 26 apr 2016 In de huid van de snoek (video) 14772 Snoeken zijn echte jagers die hun prooien onderscheppen door gebruik te maken van drie belangrijke hulpmiddelen: de ogen, het zijlijnorgaan en de sensoren in de onderkaak. 25 jan 2016 Een slijmerig visje 4921 Of het nu gaat om de pieren van IJmuiden of de havenhoofden van Scheveningen: de meeste zeevissers gooien hun aas zo ver mogelijk richting horizon. Maar ook tussen de blokken van de pier kun je vis vangen. Bijvoorbeeld de slijmvis. 22 nov 2015 Karpers leren snel 6699 Uit verschillende experimenten in laboratoria was al gebleken dat veel vissoorten, zoals de goudvis, de plek waar voedsel wordt aangeboden snel leren herkennen. Karpers blijken ook snel te kunnen leren, zo blijkt uit onderzoek. 24 okt 2015 Wist je dat: Lookalikes 5850 In Nederland komen vier soorten donderpadden voor. Alle vier hebben ze gemeen dat ze een brede, platte kop hebben die op de kop van een pad lijkt. De beek- en rivierdonderpad leven in zoet water. In dit artikel kijken we wat beter naar de twee in zee levende soorten: de gewone en de groene zeedonderpad. 23 sep 2015 Kannibalisme bij vissen: barbaars 14159 Kannibalisme wordt bij mensen als een barbaarse daad gezien. Het eten van individuen van dezelfde soort komt bij vissen echter vaker voor dan je wellicht zou denken – en met reden. 25 jun 2015 Wist je dat: springende karpers (video) 42248 Springende karpers zijn geen zeldzaamheid. Bij dit verrassende fenomeen komt de vis soms zelfs volledig uit het water. De daarop volgende plons is meestal goed hoorbaar en de deining kan tientallen meters ver uitwaaieren.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.