HARDERWIJK - Harderwijker vissers hebben gisteren in het Veluwemeer zo'n 20.000 palingen uitgezet.
Daaronder zijn een kleine 4.000 exemplaren, die aan de staart zijn gemerkt. Kort voor het begin van de operatie, bedoeld om het achteruit hollen van de palingstand af te remmen, vatten Jan Foppen en Bertus van Panhuis van Foppen Paling en Zalm in Harderwijk nog even samen waar het om gaat. Het gaat erg slecht met de paling. Daarom worden in Nederland met enige regelmaat palingen uitgezet, die kunnen zorgen voor nageslacht.
De vissen zwemmen daarvoor overigens wel helemaal de oceaan over, naar de Saragossazee bij Bermuda. Visbedrijf Foppen heeft in samenwerking met visgroothandel Van Wijk in Groot-Ammers het initiatief genomen om gemerkte paling de vrijheid te geven in het Veluwemeer. Als die paling wordt gevangen levert dat informatie op over het rondtrekken van de vis en over zijn groei en ontwikkeling. Bij deze proefpalingen is een klein stukje staart afgesneden. "Dat groeit dan weer aan tot een halfrond uiteinde", legt Jan Foppen uit. Vissers kunnen straks in één oogopslag zien of het om een gemerkt exemplaar gaat. Want vissers moeten straks meewerken aan melden van gemerkte palingen.
Gerrit van Eck van Sportvisserij Nederland heeft zich met het couperen van de duizenden visstaartjes beziggehouden. "We hebben de palingen daarvoor in een bassin verdoofd", legt hij uit. "Met zijn tweeën hebben we het merken uitgevoerd en we zijn daar ongeveer een volle dag mee bezig geweest. Dat doen we met een scalpel." Een precies karweitje hoor, verzekert Van Eck. Vanuit de bassins bij het visbedrijf worden de 20.000 palingen overgebracht naar de haven van Harderwijk, waar twee vissersboten al op hun lading liggen te wachten. Met elk ongeveer 11.000 palingen aan boord varen de vissers uit. Dit keer niet om in het Veluwemeer hun netten uit te werpen, maar om de visstand te verrijken. Een deel van paling wacht in netten in de bassins van het schip op de vrijheid. Een ander deel krioelt in twee grote kunststof bassins op het dek.
Een pomp voert voortdurend vers stromend water aan. Nadat de brug onder de Knardijk is gepasseerd gaan de twee schepen uiteen. Een boot gaat in de richting van Hierden waar de palingen in rietrijk gebied worden uitgezet. Het andere schip vaart het Veluwemeer op richting Biddinghuizen, evenwijdig aan de Harderdijk. Sommige palingen hebben geen zin om hun invrijheidsstelling af te wachten. Het water in de dekbassins staat tot aan de rand en dus wagen ze regelmatig een kronkelige uitbraakpoging. Ze ploffen op het dek om kort daarna via een spuigat in het water van het Veluwemeer te verdwijnen. De boot legt op een aantal punten even stil. Dan haalt de bemanning de netten uit de bassins en geven de glibberige lading de vrijheid op het dek.
De palingen zoeken trefzeker de spuigaten op en laten zich zonder op of om te kijken van de boot glijden. "Toe maar jongens. Ga maar en nu maar groot groeien", klinkt het bemoedigend van de bemanning. Als laatste worden de twee dekbassins geleegd en daarna kunnen visser M. Klaassen en zijn bemanning tevreden de steven weer richting Harderwijk wenden. "Nee palingen uitzetten, hebben wij nog nooit eerder gedaan", geeft Klaassen toe. Maar die gemerkte palingen herkennen, daar draait de Harderwijker visser zijn hand niet voor om: "Dat lukt wel". Er zwemmen nu enkele duizenden gemerkte exemplaren rond in het Veluwemeer. Dat zijn er nog niet veel. "Maar we zijn van plan om tweemaal per jaar palingen uit te gaan zetten", zegt Jan Foppen.
Meer gemerkte palingen dus, en meer informatie die kan helpen de paling weer in veilig vaarwater te krijgen, hoopt Foppen. Foppen en Van Panhuis werken nu aan afspraken om gegevens over gemerkte palingen terug te krijgen. Van kleine palingen die na de vangst terug het water ingaan, zouden vissers de gegevens kunnen verzamelen. Voor grotere palingen die straks aan land komen wordt voorgesteld deze door Van Wijk te laten onderzoeken.