Onze medicijnen maken vissen moediger en asocialer

Wanneer u een medicijn slikt, gebruikt uw lichaam dat medicijn vaak niet helemaal. Restanten ervan scheidt u weer uit. En die komen in ons afvalwater terecht. Vandaar dat lage concentraties van die medicijnen vaak in oppervlaktewater stroomafwaarts ten opzichte van rioolwaterzuiveringsinstallaties worden aangetroffen.

Gevolgen

Maar welke gevolgen hebben die restjes medicijnen nu voor de vissen in dat water? Zweedse onderzoekers zochten het uit. Ze verzamelden een aantal baarzen en stelden ze bloot aan restjes Oxazepam (een medicijn dat rustgevend werkt en onder meer wordt voorgeschreven tegen gevoelens van angst). De restjes waar de vissen aan bloot werden gesteld waren vergelijkbaar met de restanten van het medicijn die eerder ook in oppervlaktewater zijn aangetroffen.

Asocialer en dapperder

De onderzoekers bestudeerden vervolgens het gedrag van de baarzen. Dat bleek door toedoen van de medicijnen flink te veranderen. “Normaal zijn baarzen heel verlegen en jagen ze in scholen,” vertelt onderzoeker Tomas Brodin. “Dat is een strategie die ze gebruiken om te overleven en te groeien. Maar de vissen die in Oxazepam zwemmen, worden veel dapperder.” Ze verlieten hun scholen en gingen zelf op voedseljacht. En dat is een risico: alleen is een vis veel kwetsbaarder dan wanneer deze in scholen jaagt.

Snelle eters

Een ander opvallend verschil is dat Oxazepam ervoor zorgde dat vissen sneller gingen eten. Dat schrijven de wetenschappers in het blad Science. “We gaan nu onderzoeken welke gevolgen dit kan hebben. In wateren waar vissen efficiënter eten, kan de samenstelling van soorten bijvoorbeeld veranderen en dat kan uiteindelijk weer leiden tot onverwachte effecten, zoals een toename in algen.”

Hoewel het onderzoek in Zweden plaatsvond, zijn de resultaten waarschijnlijk ook representatief voor andere landen. Niet alleen in Scandinavië, maar ook elders ter wereld worden namelijk regelmatig resten van medicijnen met vergelijkbare functies in oppervlaktewater teruggevonden. En dit onderzoek suggereert dat we daar iets aan moeten doen. “Zieke mensen geen medicijnen meer voorschrijven, is geen oplossing,” stelt onderzoeker Jerker Fick. “We moeten proberen om rioolwaterzuiveringsinstallaties te ontwikkelen die medicijnen die slecht zijn voor het milieu kunnen uitfilteren."

Bron: Scientias.nl